Canvas werd vroeger aangeduid als het doek waarop men schilderde. Vandaag de dag wordt met canvas het schilderij of het hele schilder doek bedoelt.
Een canvas doek is te verkrijgen in gewone uitvoering of de zogenaamde 3D uitvoering. De gewone uitvoering is met een dun spieraam (dit doek past makkelijk in een kant en klare lijst) de nietjes zitten tegenwoordig aan de achterkant van het doek. Daardoor kunt u de zijkant van het doek ook beschilderen als u het doek in een baklijst inlijst.
- Een baklijst is een lijst, waar u het doek inlegt en dan aan de achterkant vastschroeft. Meestal steekt het doek iets uit boven de lijst, dus vaak is het dan mooier als u de zijkanten van het doek in een kleur meeschildert, anders zit u tegen een witte rand aan te kijken.
- De 3D uitvoering canvas is dubbel zo dik en deze kan als u de zijkanten mee schildert zo aan de muur gehangen worden. Deze 3D doeken worden bijna nooit in een lijst gedaan zodat u een modern ogend schilderij heeft.
Schildersdoek of drager bestaat meestal uit linnen of goedkopere katoen. Linnen heeft als voordeel dat het niet zo snel slap gaat hangen, katoen doet dit wel als het in vochtige ruimtes hangt.
Ook is jute een geschikte ondergrond voor acryl of olieverf en goedkoper dan linnen.
Het grote verschil zit hem in de manier van voorbewerken van het doek. Linnen doeken die men nu koopt zijn vrij glad afgewerkt met een aantal lagen gesso. Vroeger waren de linnen doeken erg ruw en ook waren aan de zijrand de spijkers te zien, waar het linnen aan het spieraam (frame) werd genageld.
Het schildersdoek kunt u kant en klaar kopen bij speciaalzaken voor kunstenaarsbenodigdheden of in hobbywinkels. De ondergrond is dan al voorbewerkt, zodat u snel aan de slag kunt. Schilders die hoge eisen stellen aan de kwaliteit van hun dragers, kopen het doek meestal op de rol en bewerken het doek verder zelf. (op spieraam zetten en voorbewerken van de grondlaag)
Canvasboards zijn stevige zuurvrije mdf boards. Aan één zijde beplakt met geprepareerd schildersdoek. Aan de andere zijde beplakt met stevig rug papier. Het schildersdoek is ook om de rand geplakt zodat een zeer stabiel paneel ontstaat dat tot de rand te beschilderen is. Het doek is gesso geprepareerd en dus geschikt voor olie– en acryl– en gouache– en tempera– en aquarelverf
Linnen (een sterk plantaardig materiaal – vlas- ) is een stuk duurder en ook bij linnen heb je je weer verschillen, qua dikte/structuur en daarmee ook onderlinge prijsverschillen. Tot op heden geven de meeste schilders die met olieverf schilderen de voorkeur aan linnen, om de hoge kwaliteit van de vezels.
Linnen reageert met de verf, waardoor de kleuren veel mooier uitkomen. Katoen heeft dit niet en is daarom dan ook goedkoper.
Ook blijft linnen langer mooi en daardoor blijft een schilderij ook langer goed van kwaliteit.
Voorkomende problemen met uw schildersdoek:
Schildersdoek dat slap wordt kunt u met de bijgeleverde langwerpige spietjes weer strak krijgen. U duwt een van deze spietjes in elke hoek van het spieraam. Daarna slaat u met een klein hamertje, of u duwt met uw handen de spies in de hoeken, zodat het doek weer gespannen staat.
Soms zit er ook een soort kreukel of indruk in uw nieuwe canvas doek. Als u de meegeleverde spietjes van hout of kunststof in de hoeken van het spieraam slaat zal de deuk verdwijnen. Is dat niet het geval, dan kunt u de deuk aan de achterkant van het doek nat maken met water, daarna opnieuw spannen met de spietjes en laten opdrogen.